Суруйааччыга кэм тыына (Ойуку Ангелина Кузьминаҕа биэрбит интервьюта): Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Аан маҥнай хоһоон суруйуум маннык этэ. Алтыс кылааска үөрэнэ сырыттахпына Саҥа дьыл бырааһынньыгар харыйа киэргэтиитэ буолара. Оччотооҕуга барытын бэйэбит илиибитинэн оҥорон киэргэтэрбит. Онно пионер баһаатайбыт биһиэхэ, – Сорохтор уруһуйдуоххутун, Саҥа дьыл туһунан хоһоон да суруйуоххутун сөп, – диэбитэ. Итинник эппитэ миэхэ минньигэс баҕайытык киирбитэ. “Хоһоон да суруйуохха сөп эбит ээ” диэн санаа үүйэ-хаайа туппута. Дьиэбэр баран суруйдум. Хоһоонум кэпсээн курдук тахсыбытын бэйэм да өйдөөтүм, кимиэхэ да көрдөрбөтүм. Онтон ыла кистээн суруйа сылдьар буолбутум. Сэттис кылааска үөрэнэ сырыттахпына Мотрена Васильевна Зырянова диэн саҥа үөрэҕин бүтэрбит саха тылын учуутала хас да куруһуогу тэрийдэ: туристическай, литературнай уонна чуучала оҥорооччулар гиэннэрин. Аны туран гимнастическай уонна тустуу секцияларыгар суруттардым. Оҕо-оҕо курдук буоллаҕым. Сотору биир-биир быраҕыталаатым. Туристическайым уонна литературнайым эрэ хаалла. Оройуон уонна республика эдэр туристарын күрэхтэһиилэригэр кыайаммыт ахсыс кылааска үөрэнэ сылдьаммын: Дьокуускай – Улан-Удэ – Байкал, тохсус кылааска Дьокуускай – Москва – Ульяновскай маршруттарынан күрэххэ сылдьыбытым. Ханна сылдьыбыппытын, тугу билбиппитин-көрбүппүтүн барытын дневникпэр суруйан иһэрим. Аҕам итинтэн наһаа үөрэр этэ. Бэйэтэ урут истибит норуот ырыаларын, сүтэн-оһон хаалыахтара диэн, ыллаан биэрэн суруттарар этэ. Аны санаатахха, сүрдээх хамсааһын эбит ээ, атын сирдэри көрөн, киһи өйө-саната кэҥээн, туһалаабыта элбэх буолуо. Ити куруһуоктартан саҕалаан хоһооҥҥо ылсыбытым. “Мин эһиэхэ тугу үөрэтиэхпиний, суруккут бэлиэтин эрэ көннөрөр этим” диэн күлэр этэ учууталым. Аармыйаҕа да, холкуоска да үлэлии сылдьан мэлдьи суруйарым. Олус бытааннык, бэйэм испиттэн буһан, үксүн үөрэнэн тахсыбыппын. Бастакы “Хаар кыыс” диэн кинигэбэр Улахан Ааҥҥа үчүгэй баҕайы мыраан баарын бииргэ үөрэнэр доҕорум кэпсээбитэ. Ону:

Былыр манна таҥара уола

Онтон ыла кини суола

Үйэлэргэ хаалбыттаах.

Утары көрөн турар.

Мыраан сырдыы чуҥкуйар,

Өрүс уҥуортан ыҥырар,

Ой дуораанын түһэрэн.